می خواهیم به موضوع طراحی سایت واکنش گرا بپردازیم، قبل از شروع بحث به این سوال پاسخ دهید: شما برای جستجو در سایت ها، برای آموزش و خرید اینترنتی بیشتر از موبایل استفاده می کنید یا کامپیوتر؟ به احتمال زیاد جواب شما گزینه ی اول یعنی جستجو با استفاده از تلفن همراه است. چرا که موبایل همیشه در دسترس است.
طراحی سایت واکنش گرا چیست؟
سایت واکنش گرا سایتی است که با ابعاد دستگاه های مختلف سازگاری دارد و کاربران بدون توجه به اینکه صفحه نمایش دستگاهشان کوچک، متوسط یا بزرگ داشته باشند، می توانند به راحتی سایت را بررسی کنند و دیگر نیازی به تغییر اندازه ی صفحه ندارند که سایت به صورت کامل دیده شود.
در کل سایت واکنش گرا نسبت به دستگاهی که کاربر از آن برای دیدن سایت استفاده می کند واکنش نشان می دهد.
اهمیت طراحی سایت واکنش گرا
• صرفه جویی در هزینه: قبل از اینکه خصوصیت واکنش گرا بودن به صورت وسیع مورد استفاده قرار گیرد، شرکت ها اگر می خواستند نسخه موبایل برای سایت خود طراحی کنند برای هرگونه ابزار یک قالب ویژه طراحی می کردند. تصور کنید اگر می خواستید مثلا برای 3 ابزار آی پد، آیفون و کامپیوتر های رایج قالب طراحی شود چه هزینه ای می بایست پرداخت می کردید. نکته ی جالب اینجاست که اگر روزی وسیله جدید به بازار معرفی و به سرعت عام شود، باز دوباره باید هزینه جدید صرف شود تا برای این ابزار جدید، قالب طراحی گردد.
زیبایی قالب طراحی سایت واکنش گرا آنجا خود را نشان می دهد که شما سایتتان برای هر ابزاری که در بازار موجود است، خود را هماهنگ کرده و نیازی به طراحی دوباره قالب نیست.
• افزایش ترافیک سایت: امروزه بیشتر کاربران اینترنت، با تلفن همراه خود به وب گردی می پردازند. شما تصور کنید اگر سایتی در اختیار نداشته باشید که در ابزار های موبایل به خوبی نمود پیدا نکند، تعداد زیادی از کاربرانی که می توانید داشته باشید را از دست می دهید.
• پیشی گرفتن از رقیبان: از آنجایی که طراحی سایت واکنش گرا هنوز هم تقریبا در ابتدای راه است، طبیعتا تمام رقیبان شما از این ویژگی برخوردار نمی باشند، داشتن این خصوصیت به بازدیدکنندگان شما می گوید کار شما در همه عرصه ها حرفه ای است که نه تنها در تمام نمایشگر ها بلکه در همه ابزار های موجود در بازار به زیبایی و بدون مشکل به نمایش در می آید. همین موضوع باعث پیشی گرفتن شما از رقیبان می شود.
• انعطاف پذیری بالا و فعال سایت واکنش گرا: هنگام طراحی سایت واکنش گرا می توانید بخشی از سایت را با توجه به نظر خودتان در تلفن همراه نمایش ندهید و به جای آن چیز دیگری جایگزین کنید. به عنوان مثال اگر یک نرم افزار اندروید برای سایت خود طراحی کرده باشید، می توانید وب سایت را متناسب با نسخه های تبلت و یا موبایل نمایش دهید و کاربران را به نصب نرم افزار تشویق کنید.
• همیشه و همه جا در دسترس هستید: یکی دیگر از فواید طراحی سایت واکنش گرا این است که اگر سایت شما واکنش گرا باشد، شما همه جا در دسترس خواهید بود و کاربرانتان در هر جایی می توانند شما را ببینند.
مهم نیست که سایت شما در یک موبایل، تبلت یا یک نمایشگر بزرگ باز شود. اگر وب سایتی که طراحی می کنید واکنش گرا باشد، نمایش وبسایت شما در هیچ دستگاهی با هیچ اندازه ای دچار مشکل نمی شود.
نقاط ضعف سایت های واکنش گرا (ریسپانسیو)
طراحی سایت ریسپانسیو ممکن است مشکلاتی هم به همراه داشته باشد؛ مثلا:
• کاهش سرعت لود: برای ریسپانسیو بودن یک سایت از کد های css روی html5 استفاده شده که این مسئله باعث می شود که کل محتوای سایت در حالت ریسپانسیو هم لود شود؛ به عنوان مثال، اگر در نسخه ی تلفن همراه 60 درصد اطلاعات نمایش داده شود، 40 درصد دیگر نیز به طور پنهانی بارگذاری می شود که این مسئله ممکن است روی سرعت لود سایت در نسخه موبایل تاثیر منفی داشته باشد.
• ضعف در ارائه سرویس ها: برخی از سرویس های دیجیتال ممکن است در نسخه های تلفن همراه قدرت اجرا شدن نداشته باشند و برای طراحی سایت واکنش گرا نتوان از آنها استفاده کرد؛ یا اینکه در نسخه موبایل مجبور شویم آن ها را حذف کنیم.
• عدم پشتیبانی مرورگرها: یکی از مشکلاتی که ممکن است در سایت های ریسپانسیو اتفاق بیفتد این است که برخی از مرورگرها از html5 پشتیبانی نمی کنند و نمی توانند سایت ها را در قالب ریسپانسیو نمایش دهند.
اصول طراحی سایت واکنش گرا
برای طراحی سایت واکنش گرا یا تبدیل یک سایت به سایت واکنش گرا یه سری نکات و اصول بسیار مهم وجود دارد، که ما به چند مورد آن می پردازیم.
• برنامه ریزی طرح اولیه خود: طرح اولیه وب سایت در اصول طراحی سایت واکنش گرا به تمام اجزایی گفته می شود که می خواهید در داخل سایت نمایش دهید. شما به عنوان برنامه نویس باید بدانید که سایت مورد نظر از چه قسمت هایی تشکیل شده و برای طراحی چقدر زمان می برد. این برنامه ریزی باعث طراحی تمام و کمال شما می شود.
• هدایت کاربر برای دسترسی به قسمت های مختلف سایت: مسیر یابی یا هدایت کاربر یکی از مهم ترین کلیات طراحی سایت ریسپانسیو می باشد. شما به عنوان برنامه نویس سایت با جهت یابی درست سایت خود این فرصت را برای کاربران فراهم می کنید که به آسانی به تمام قسمت های مختلف سایت شما دسترسی پیدا کنند. این مطلب زمانی اهمیت خود را نمایش می دهد که کاربران برای مشاهده سایت شما، از تلفن همراه استفاده می کنند.
• تمرکز بر روی قالب های ریسپانسیو ساده و زیبا: زمانی که شما به عنوان طراح سایت، قالب سایت واکنش گرای خود را ساده انتخاب می کنید، باعث افزایش سرعت بارگذاری سایت و نمایش کامل آن و مقبولیت عام بین کاربران می شود.
• بررسی قالب خود در موتور جستجوگر بعد از پایان طراحی سایت ریسپانسیو: برای بالا رفتن سئو سایت خود باید سایت شما دارای امکان مشاهده در تلفن همراه باشد که با ریسپانسیو کردن آن این امکان به وجود می آید. بعد از پایان طراحی، سایت خود را با مرورگر موبایل های مختلف چک کنید تا مشکلی وجود نداشته باشد.
روش های طراحی سایت واکنش گرا
به طور کلی طراحی وب سایت واکنش گرا با دو روش مختلف انجام می شود. که هر کدام را به صورت مختصر توضیح می دهیم. اگر چه روش چیدمان ریزی طراحی واکنش گرا برای مشتری مشکلی ایجاد نمی کند اما اگر قصد سفارش طراحی سایت دارید، بهتر است حتما با روش های طراحی واکنش گرا آشنا بشوید.
1. طراحی سایت واکنش گرا با کدنویسی اختصاصی: در این روش همه شناسه ها به صورت اختصاصی نوشته می شوند و همه اندازه ها توسط کدنویس ارزیابی می شود. این روش در پروژه های کوچک مناسب تر به نظر می رسد. چون در یک وب سایت چند صفحه ای Element های زیادی تعریف نمی شود؛ بنابراین ویرایش این نوع کدنویسی در پروژه های کوچک راحت تر است.
2. طراحی سایت واکنش گرا با استفاده از فریمورک ها: پیش از توضیح این قسمت لازم است بدانید که اصلا فریمورک چیست؟ به طور مختصر فریمورک در فرهنگ واژه ها به معنی <<چهارچوب کاری>> است. برخی انجمن های غیر انتفاعی در دنیا هستند که یه سری نمونه کد css را آماده کرده اند تا بقیه کدنویس ها و طراحان وب بتوانند از این الگو های آماده در کارهایشان استفاده کنند. با این روش طراحان وب با دانش فنی کمتر و در مدت زمان کوتاه تر می توانند یک وب سایت کامل تولید کنند که اکثر اصول طراحی وب در آن رعایت شده است.
تا امروز چند فریمورک برای طراحی سایت واکنش گرا ساخته شده است که هر کدام مزایا و معایبی دارند. فریمورک بوت استرپ (Bootstrap) یکی از مهم ترین و پرکاربردترین فریمورک های طراحی سایت واکنش گراست. بسیاری از طراحان سایت در سراسر دنیا برای ساخت وب سایت های واکنش گرا از بوت استرپ استفاده می کنند.
نتیجه گیری
با توجه به آمار در کشور ما درصد استفاده کنندگان از گوشی های هوشمند روز به روز بیشتر می شود استفاده از این نوع طراحی بسیار ضروری به نظر می رسد.
بیش از نیمی از افرادی که عضو شبکه اجتماعی فیسبوک هستند، گوشی های هوشمند، تبلت و… دارند و بیش از نیمی از کسانی که گوشی های هوشمند دارند هر 15 دقیقه گوشی خود را برای مطالب جدید چک می کنند.